Biologisch, regeneratief of beide? De nieuwe standaard in duurzame AGF

Biologisch: gecertificeerd zonder chemische middelen 

Biologische landbouw richt zich op het telen van gewassen zonder synthetische bestrijdingsmiddelen en kunstmest, met behoud van biodiversiteit en bodemgezondheid. Certificeringen zoals EU Bio en USDA Organic garanderen dat producten volgens deze principes worden geteeld. 

Regeneratieve landbouw: brede benadering zonder vaste certificering 

Regeneratieve landbouw is een brede benadering die zich richt op bodemherstel, biodiversiteit en klimaatadaptatie. In tegenstelling tot biologisch is er geen vastgestelde definitie of certificering. 

Belangrijke principes binnen regeneratieve landbouw zijn: 
✔️ Bodemherstel door minimale bodembewerking, groenbemesting en gewasrotatie 
✔️ Koolstofopslag door bodembeheer en agroforestry 
✔️ Beperking van inputgebruik zoals kunstmest en bestrijdingsmiddelen 

Het gebruik van synthetische middelen is echter niet uitgesloten. Sommige regeneratieve boeren werken volledig zonder chemische inputs, terwijl anderen deze nog gedeeltelijk toepassen, afhankelijk van hun regio en landbouwpraktijken. Onderzoek wijst uit dat regeneratieve landbouw sterk afhankelijk is van de context en dat de praktische invulling varieert. (Bron: PMC, 2021) 

Regenerative Organic Certified® (ROC): De ‘gold standard’ van duurzame landbouw 

Omdat regeneratieve landbouw geen vaste certificering had en bestaande biologische certificeringen niet ver genoeg gingen, werd in 2017 Regenerative Organic Certified® (ROC) gelanceerd door de Regenerative Organic Alliance (ROA), een initiatief van Rodale Institute, Dr. Bronner’s en Patagonia. 

ROC is een overkoepelend certificaat dat drie pijlers combineert: 
✅ Bodemgezondheid – Actief bodemherstel en koolstofopslag 
✅ Dierenwelzijn – Strengere normen dan biologisch, zoals vrije uitloop 
✅ Sociale rechtvaardigheid – Eerlijke lonen, arbeidsrechten en gemeenschapsontwikkeling 

ROC gebruikt USDA Organic als basis en voegt daar extra duurzaamheidscriteria aan toe. Hierdoor gaat ROC verder dan zowel biologische als regeneratieve landbouw. 

Het doel van ROC is om een duurzame voedselketen te creëren die landbouw, natuur en gemeenschappen herstelt. Bedrijven die ROC-gecertificeerd zijn, voldoen aan de strengste normen wereldwijd. (Bron: regenorganic.org) 

De infographic hieronder, ontwikkeld door Nature’s Path Food, geeft een helder overzicht van de verschillen tussen conventionele, regeneratieve, biologische en biologisch regeneratieve landbouw: 

Infographic ontwikkeld door Nature’s Path Food 

Demeter: biodynamisch met een holistische visie 

Het Demeter-keurmerk is de oudste vorm van regeneratieve landbouw en een van de strengste biologische certificeringen. Demeter-boeren hanteren biodynamische principes, zoals: 

• Zelfvoorzienend boerenbedrijf (eigen compost en zaden) 
• Kosmische cycli (bijvoorbeeld zaaien volgens maankalender) 
• Dierlijke mest en preparaten (zoals hoornmest) 

Demeter-certificering richt zich primair op de teeltmethode en het versterken van natuurlijke ecosystemen, maar bevat geen expliciete sociale criteria zoals eerlijke lonen en arbeidsrechten, zoals bij Regenerative Organic Certified® (ROC). (Bron: demeter.net) 

Duurzaamheid in AGF: geen bijzaak meer 

Duurzaamheid in de landbouw is geen trend, maar wordt steeds meer de norm. Waar biologisch al jaren een duidelijke standaard biedt, wordt regeneratieve landbouw steeds vaker genoemd – soms als serieuze verduurzaming, maar soms ook als een minimale aanpassing zonder strikte garanties. Certificeringen zoals EU Bio, USDA Organic, Regenerative Organic Certified® (ROC) en Demeter helpen om onderscheid te maken tussen losse inspanningen en echte impact. 

De verschuiving naar een duurzamer voedselsysteem is in volle gang.